روابط عمومی الکترونیک و جایگاه آن در کشور

 روابط عمومی الکترونیک دانش بین رشته ای است که از 10 سال گذشته در دنیا مطرح شده است و به استفاده از فناوری های ارتباطی و الکترونیک در ساختار روابط عمومی ها اطلاق می شود.  
 

افرادی که در رشته روابط عمومی الکترونیک تحصیل و تحقیق می کنند، مباحثی از رشته های مخابرات، ارتباطات راه دور و فناوری اطلاعات به همراه علوم ارتباطات اجتماعی، تبلیغات، روابط عمومی و روزنامه نگاری را آموزش می بینند .
در دنیای حرفه ای پیاده سازی نظام اطلاعاتی در روابط درون سازمانی و بین سازمانی را نظام روابط عمومی الکترونیک می نامند.
"حمید ضیائی پرور" محقق و کارشناس روابط عمومی الکترونیک در مورد وضعیت روابط عمومی الکترونیک در کشور گفت: با توجه به وضعیت موجود زیرساخت های فناوری اطلاعات در ایران و کیفیت کارکرد روابط عمومی ها از نظر فعالیت های الکترونیکی و اینترنتی، می توان گفت در میان همه اشکال روابط عمومی مدرن، کشور در حال حاضر در مرحله روابط عمومی دیجیتال قرار دارد.
وی خاطرنشان کرد: مطالعه 20 پورتال وزارتخانه ای در کشور نشان می دهد که فناوری های نوین به طور دقیق در روابط عمومی دستگاه ها و نهادهای کشور استفاده نمی شود.
این کارشناس روابط عمومی الکترونیک یادآور شد : بخشی از دلایل ضعف در استفاده از فناوری های نوین در روابط عمومی های نهادهای دولتی، به وضعیت عمومی فناوری های نوین مانند پهنای باند پایین، ضریب نفوذ اندک تلفن همراه در کشور، نبود نسل های جدید تلفن همراه و پایین بودن دانش عمومی استفاده از فناوری های نوین مربوط می شود.
وی افزود: از دیگر دلایل ضعف روابط عمومی الکترونیک درکشور می توان به نبود نیروی انسانی کافی در نهادها و آموزش ندیدن کارکنان متناسب با رشد فناوری های جدید اشاره کرد.
هم اکنون ضریب نفوذ اینترنت در کشور 43 درصد و ضریب نفوذ تلفن همراه 75 درصد اعلام شده است و این آمار حاکی از این واقعیت است که مردم زمینه لازم را برای دریافت سرویس ها و خدمات الکترونیکی دارند.
این درحالی است که برخی از سازمان ها این تحول را زودتر از دیگر نهادها درک کرده اند که از جمله آن ها می توان به پلیس، شهرداری تهران و بانک ملی اشاره کرد.
این نهادها در جشنواره های مختلف مانند" تسما "و "جایزه ارزیابی وب گاه های دولتی"- که توسط دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی برگزار شد- حائز مقام های نخست بودند.
باتوسعه روز افزون فناوری در کشور، این نیاز در میان برخی از سازمان های دولتی احساس می شود تا آن ها نیز به خدمات الکترونیکی روی آورند و دست کم از طریق خدمات اینترنتی و تلفن همراه ارتباط بیشتری را با مشتریان برقرار کنند.
*** روابط عمومی های دیجیتال ،آن لاین و سایبر
با رشد فناوری های نوین در جهان اشکال دیگر از روابط عمومی دیده می شود که از آن جمله می توان به روابط عمومی دیجیتال، روابط عمومی آنلاین و روابط عمومی سایبری اشاره کرد.
1- روابط عمومی دیجیتال
در روابط عمومی دیجیتال، محتوا همچنان همان محتوای روابط عمومی سنتی است اما در نوع جدید روابط عمومی قابلیت جست و جو برای مخاطب ایجاد می شود.
2- روابط عمومی آنلاین
ضیائی پرور محقق و کارشناس روابط عمومی الکترونیک در این مورد گفت: در روابط عمومی آنلاین خدمات به صورت شبانه روزی در اختیار مخاطب و مشتری قرار می گیرد.
وی درخصوص ویژگی های این نوع روابط عمومی گفت: این نوع روابط عمومی برای رسانه های مبتنی بر web اعتبار قائل می شود و در آن خبردهی و خبریابی مبتنی بر فضای وب است ، اخبار روابط عمومی علاوه بر رسانه های مکتوب و رسانه های صوتی و تصویری، برای رسانه های آنلاین و اینترنتی نیز ارسال می شود.
به گفته ضیائی پرور در این نوع از روابط عمومی امکان برگزاری همایش های خبری آنلاین، انتشار همزمان مصاحبه ها و گفت و گوهای زنده روی اینترنت ، ارسال پاسخ های رسمی برای نشریه های الکترونیکی، سایت ها، وبلاگ ها و خبرگزاری میسر است .
3- روابط عمومی سایبر
منظور از روابط عمومی سایبر، فرآیندی است که در آن روابط عمومی به صورت کاملا آنلاین درآمده که ویژگی تعاملی و مشارکت پذیری آن بسیار برجسته و بارز است.
ضیائی پرور درتعریف روابط عمومی سایبر اظهار داشت: مخاطب یا مشتری در روابط عمومی سایبر در جایگاه اول اهمیت ایستاده است و به جای توده های انبوه به تک تک افراد توجه کامل می شود.
وی افزود: کارکنان روابط عمومی سایبر نه فقط در ساعات اداری، بلکه در تمام مدت شبانه روز و در تمام ایام هفته (بدون تعطیلی) و در تمام زمان ها و مکان ها به انجام فعالیت می پردازند.
بنابراین در روابط عمومی سایبر، مفهوم کار و ساعت کاری تغییر پیدا می کند وحضور در چنین نهاد یا سازمانی به منزله یک شغل تمام وقت محسوب می شود.
ارایه خدمات آنلاین بدون نیاز به حضور مشتری یا مخاطب، بخش دیگری از فعالیت های روابط عمومی سایبر است که آن را تا حد زیادی به فرآیند تجارت الکترونیک (E-Commerce) نزدیک می کند.

*** بخش خصوصی پیشگام در استفاده از روابط عمومی الکترونیک

کارشناسان و محققان رشته روابط عمومی الکترونیک براین باورند که بخش خصوصی در زمینه استفاده از فناوری های نوین در روابط عمومی جلوتر از بخش های دولتی است.

ضیائی پرور در این مورد گفت: یکی از دلایل جلوبودن بخش خصوصی در استفاده از فناوری های نوین این است که آن ها با مشکلات بروکراتیکی که در بدنه اغلب دستگاه های دولتی وجود دارد، مواجه نیستند و از سوی دیگر این نوع سازمان ها و شرکت ها سرعت تحولات کنونی را درک کرده اند.

این کارشناس روابط عمومی الکترونیک افزود: همچنین سازمان های خصوصی نیاز به مشتری مداری و ارتباط مستمر با مشتری را درک کردند و در این نوع سازمان ها تراکنش الکترونیکی ، پرداخت الکترونیکی و مدیریت ارتباط با مشتری رونق بیشتری دارد.

وی گفت: برای مثال یک کارواش و یا یک فروشگاه لباس مردانه نسبت به یک شرکت دولتی با مشتریان خود ارتباط بیشتری برقرار می کنند و مشتری را برای مراجعه دوباره به فروشگاه مورد نظر ترغیب می کند اما این امر در مورد شرکت های دولتی صدق نمی کند .

ضیائی پرور اظهار داشت: در میان نهادهای دولتی سازمان های مالی مانند مخابرات و بانک ها دارای جنبه مشتری مداری قوی تری نسبت به موسسات و نهادهای خدمات محور هستند.

وی گفت: نیاز به مشتری مداری و مدیریت ارتباط با مشتری در میان نهادهای دولتی خدمات محور هر روز بیشتر احساس می شود.

ذکر این نکته نیز ضروری است که هم اکنون در کشور رشته روابط عمومی الکترونیک در دانشگاه ها وجود ندارد و با وجود ورود فناوری های نوین به کشور هنوز دانشگاه ها ، رشته روابط عمومی الکترونیک را ایجاد نکرده اند.

ضیائی پرور در این مورد یادآور شد : با وجود نیاز شدید به رشته روابط عمومی الکترونیک در کشور هنوز هیچ دانشگاهی به ایجاد رشته روابط عمومی الکترونیک اقدام نکرده است.

وی خاطرنشان کرد : کشور سالانه دست کم به 500 متخصص در رشته روابط عمومی الکترونیک و ای.پی. آر نیاز دارد که متاسفانه این متخصصان به جامعه وارد نمی شوند . 

منبع